عنوان نشست: روند سیاست خارجی روسیه در نظام بین‌الملل
عنوان سخنرانی: بررسی روابط آمریکا و روسیه از دیروز تا امروز
برگزار کننده: مؤسسه بین‌المللی مطالعات دریای خزر
مکان برگزاری: تهران، خیابان ولی‌عصر (عج)، مؤسسه لغت‌نامه دهخدا
لینک گزارش مربوط به نشست:
🔸مؤسسه مطالعات بین‌المللی دریای خزر
13th Lodz East Asia Meeting
Power Shifts in East Asia: Prospects for Developing Asian-European Ties
University of Lodz, Poland
June 1-2, 2017
منتشر شده در: فصل‌نامه سیاست، دانشگاه تربیت مدرس، سال چهارم، شماره سیزدهم، بهار 1396
دریافت چکیده
ترامپ و چالش نقش
منتشر شده در: روزنامه شرق | شماره ۲۸۵۷ - یکشنبه ۱۷ اردیبهشت 1396
بازنشر در: رصد، بانک اطلاعات نشریات کشور،
ساختار قدرت در ایالات متحده آمریکا بر مبنای «تفکیک قوا» در عالی‌ترین شکل خود در سپهر عملیاتی سیاست این کشور به مرحله اجرا درآمده است. به این معنا که علاوه بر استقلال قوای سه‌گانه، ایالت‌های ٥٠ گانه نیز دارای قدرتی در حدود سطح ملی و فدرال هستند که توان اجرائی و قضائی در چارچوب ساختار و قانون در قبال دستورات اجرائی دولت فدرال را دارند. این ساختار سیاسی باوجود آنکه قدرت بسیاری را به رئیس‌جمهور واگذار میکند و در بسیاری از موارد وی را در جایگاه تنها تصمیم‌گیرنده قرار می‌دهد، اما به‌شدت رویکرد سیستمی دارد و فرد را در چارچوب نقش و ساختار، محدود و قابل‌کنترل میکند. «فرد» به‌عنوان کنشگر اصلی در فرایندهای تصمیم‌گیری نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا میکند و قدرت تصمیم‌گیری کلانی را داراست، اما این توانایی و امر سیاسی در قالب سیاست بوروکراتیک آمریکا و در چارچوب ارزش‌ها و منافع این کشور تعریف می‌شود و «ساختار سیاسی» و سایر قوا به‌طور سیستمی بر این چرخه نظارت و کنترل دارند.
چرخش آمریکایی
ترامپ چه سیاستی درباره سوریه دارد؟
منتشر شده در: 🔺هفته‌نامه خبری - تحلیلی مثلث، شماره 353، شنبه 9 اردیبهشت 1396
بازنش در: ایرنا مقاله، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی،
--------------------------------
با شروع ناآرامی‌ها در سوریه از سال 2010، ایالات متحده آمریکا سیاست مشخصی را دنبال کرده است. سیاستی که آمریکا و مخالفان بشار اسد را در یک جبهه قرار می‌داد و سخن مشترک آنان، «برکناری اسد از قدرت» حتی به‌عنوان پیش‌شرطی برای مذاکرات و حل بحران سوریه از طریق سیاسی بود. با عبور از این موضوع که سیاست‌های آمریکا در قبال بحران سوریه، منطقه را با چه چالش‌هایی روبرو کرده است و ظهور داعش را منجر شده است، به این نکته می‌پردازیم که چرا اکنون زمزمه‌هایی از کاخ سفید مبنی بر عدم مخالفت با ادامه حیات سیاسی بشار اسد و دیدن سهمی برای وی از آینده قدرت در سوریه، به گوش می‌رسد. آِیا مواضع آمریکا دچار چرخشی محسوس شده است یا منافع آمریکا در منطقه دست خوش تغییرات گردیده و در دیدگاه سوم شاید هر دو توأمان منجر به تغیر در برآیند کنش سیاست خارجی ترامپ در این موضوع شده است.
ترامپ و بازنگری در برجام
رئیس‌جمهور به دنبال رای کنگره برای فرار به جلو است
🔺هفته‌نامه خبری - تحلیلی مثلث، شماره سیصد و پنجاه و دو، 2 اردیبهشت 1396
رویکرد روسیه نسبت به بحران سوریه
منتشر شده در: مجله ایرانی روابط بین‌الملل
-------------------------------
مقدمه
وقوع بهار عربی در شمال آفریقا و تسری آن به خاورمیانه سبب شد تا بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، رویکردهای متفاوتی را نسبت به این منطقه اتخاذ نمایند. بحران سیاسی سوریه که از مارس 2011 شروع شد، دارای ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی است.بر همین اساس موضع‌گیری روسیه در قبال بحران این کشور نیز بر مبنای شماری از ملاحظات راهبردی و منافع روسیه در سطح بین‌المللی، منطقه‌ای و نیز در خود روسیه شکل گرفته است. روسیه،به‌عنوان یکی از بازیگران فرامنطقه‌ای حاضر در خاورمیانه که تاریخچه حضور آن به دوره تزارها بازمی‌گردد، در جریان این خیزش‌ها، رویکرد خود را نسبت به این منطقه تغییر داده و در هر یک کشورهای قیام کرده با توجه به منافع و ابزار خود، سیاستی متفاوت را اتخاذ نموده است. همچنین منطقه خاورمیانه به دلیل داشتن منابع انرژی و موقعیت ژئوپلتیکی، حوزه منفعتی غیر قابل اغماض برای بازیگری چون روسیه محسوب می‌شود.
چاپ شده در: مجله علمی - تخصصی پژوهش ملل، سال دوم، شماره پیاپی 15، اسفندماه 1395
کنفرانس امنیتی مونیخ
🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 348، 3 اسفند 1395
همایش امنیتی مونیخ (Munich Security Conference (MSC)) کنفرانسی است در دست بخش خصوصی که در زمینه سیاست‌های امنیت جهانی فعالیت میکند. این همایش هرساله در ماه فوریه در هتل بایریشر هوف در مونیخ آلمان برگزار می‌شود. در کنفرانس مونیخ تصمیمی گرفته نمی‌شود و صرفاً ویژه اظهار نظر، رایزنی و دیدارهای سیاسی است. در این کنفرانس هر سال به‌طور ویژه به یک موضوع مهم امنیت بین‌المللی پرداخته می‌شود. کنفرانس مونیخ به یکی از مجامع بین‌المللی مهم در عرصه امنیت جهانی تبدیل شده‌است و به دلیل تشابه کمی و کیفی و بازتاب‌های آن با مجمع جهانی اقتصاد، به داوس امنیتی نیز شهرت دارد.
جایگاه عربستان در سیاست خارجی ترامپ
منتشر شده در: 🔺هفته‌نامه مثلث، سال 6، شماره 346، 23 بهمن 1395
عربستان سعودی طی نیم قرن اخیر همواره جایگاهی برجسته در سیاست خارجی خاورمیانه‌ای ایالات متحده آمریکا داشته است. جایگاهی که به‌واسطه موقعیت ژئوپولیتیکی، ذخایر نفت، موقعیت مذهبی در بین کشورهای اسلامی و شماری موارد دیگر، برای این کشور به دست آمده است. اگرچه در طول تاریخ این روابط با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده است و گاهی فاصله گرفتن دو کشور از یک‌دیگر را شاهد هستیم اما بر اساس واقعیت‌های تاریخی، حمایت‌های آمریکا و نادیده گرفتن شعار ارزش‌های آمریکایی در مورد عربستان به اثبات رسیده است و در عوض، عربستان نیز به‌عنوان تضمین کننده منافع و تسهیل کننده بازیگری آمریکا در منطقه نقش خود را به خوبی ایفا کرده است. اگرچه در دوره باراک اوباما شکاف میان این کشور زیاد شد اما روند همکاری قطع نشد و اکنون با روی کارآمدن دونالد ترامپ، این روابط ادامه‌دار خواهد بود اما با مختصاتی جدید.
سیاست خارجی، سه سال بعد!
(نگاهی به سیاست خارجی دولت یازدهم و جایگاه آمریکا در آن)
🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 345، 16 بهمن 1395
شعار «نه شرقی نه غربی» به‌عنوان دکترین اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌آید. این مفهوم به‌معنای نفی رابطه و گسترش همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بر اساس اصل احترام متقابل و برابری حاکمیت دولت‌ها نیست؛ بلکه صرفاً نفی کننده سلطه‌پذیری و بی‌ارادگی در برابر قدرت‌های امپریالستی شرقی و غربی است. بر همین اساس ایجاد روابط سازنده سیاسی بین جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای دنیا امری مسبوق به سابقه و همواره در جریان به‌شمار می‌آید که در طول تاریخ پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با فراز و نشیب‌ها و تغییراتی تاکتیکی و تکنیکی همراه بوده است. اما در این بین آمریکا جایگاهی خاص را به خود تخصیص داده است. خاص بودن این جایگاه الزاماً به معنای سودمند بودن یا سهل بودن برقراری ارتباط نیست؛ بلکه دقیقاً برعکس آن منظور است. روابط جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در بستر تاریخ سی و نه ساله گذشته همواره بر پایه تنش و دشمنی استوار بوده است که موجب گردیده علاوه بر ایجاد حساسیت در برقراری رابطه، نوعی نگاهی سلبی پذیرفته شده به آن نیز مورد قبول عام قرار گیرد. رهبر معظم انقلاب، اگرچه اولاً نسبت به برقراری روابط عادلانه و دوستانه و ثانیاً گسترش روابط مبتنی بر احترام متقابل و عزت ملّی با کشورهای دنیا رویکردی مثبت داشته‌اند و آن‌را نفی ننموده‌اند اما در مورد آمریکا استثناء قائل می‌شوند و آن‌را ناشدنی و مضر می‌دانند. این رویکرد نه حاصل سلیقه شخصی و نوعی نگاه خاص باشد بلکه برآمده از عینتی تاریخی است. طی دوران گذشته، برقراری روابط دیپلماتیک با آمریکا محتاطانه بررسی و گاهی هم عملیاتی شده است. شاهد مثال‌هایی که گاهاً تکذیب شده یا به واسطه محرمانه بودن فرای زمان انجام، آشکار شده‌اند. به هر تقدیر این روابط پرتنش و ادبیات غیردوستانه به دولت یازدهم رسیده است. در این جستار به بررسی سیاست خارجی دولت یازدهم و دستاورد آن در قبال آمریکا می‌پردازم تا با نگاهی عین رُسته به مفاهیم ذهن رُسته حاکم بر ادبیات میان ایران و آمریکا بپردازم.
خلیج فارس و معمای امنیت
(در آب‌راه استراتژیک چه می‌گذرد؟)
🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 344، 9 بهمن 1395
در جهان کنونی و نظم در حال گذار روابط بین‌الملل، موضوع «امنیت» به‌عنوان چالشی جدی که همواره در جریان است و پیش روی دولت هاست مطرح می‌باشد. منطقه خلیج فارس نیز از این معمای امنیت مستثناء نمی‌باشد و حساسیت‌های ژئوپولیتیکی، تعارض‌های هویتی، منافع متعارض، راهبردهای اتحاد و ائتلاف با قدرت‌های خارجی و در نهایت، دیگر سازی (Other) در سیاست خارجی موجب واگرایی بین کشورهای حاشیه خلیج فارس گردیده است که ثمره آن‌را می‌توان در عدم دست‌یابی به ساز و کار امنیتی مورد قبول عام کشورهای این منطقه دانست. شاید بتوان از بازیگران فرامنطقه‌ای همچون بریتانیا که پایگاه نظامی در بحرین تأسیس کرده و ناوگان دریایی‌اش در آن‌جا مستقر شده، یا فرانسه که بزرگ‌ترین مشتری سلاح‌هایش، عربستان شده است، یا پیمان نظامی «ناتو» که همین هفته پیش دفتر منطقه‌ای خود در خلیج فارس را در کویت تأسیس کرد و نمونه‌هایی نظیر این موارد را که شاهد هستیم، سود جویان این واگرایی و عدم تحقق الگوی امنیتی مناسب در خلیج فارس بدانیم. در ادامه تنها به چهار عامل از عوامل تهدید کننده امنیت در خلیج فارس می‌پردازم:
دیدن جهان از نگاه دونالد ترامپ
(بررسی سیاست خارجی آینده آمریکا در دوره ترامپ)
🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 343، 2 بهمن 1395
بیستم ژانویه (1 بهمن) ترامپ در حالی وارد کارخ ریاست جمهوری آمریکا می‌شود و بر مسند قدرت تکیه می‌زند که علاوه بر مخالف‌های درونی در ایالات متحده، صحنه بین‌الملل نیز روی آرام و خوشی به ترامپ نشان نداده است. چالش‌های پیشِ روی رئیس‌جمهور تازه آمریکا، حکایت از روزهای پر فراز و نشیب آینده دارد. «آمریکا در درجه اول» شعاری است که در ماه‌های اخیر ورد زبان چهل و پنجمین رئیس جمهوری این کشور بوده است. این شعار بیان‌گر این است که سیاست خارجی رئیس‌جمهوری جدید چگونه خواهد بود و دیدگاه‌های سیاست خارجی ترامپ به چه سمت و سویی سوق پیدا میکند. اما این نکته را نبایستی از خاطر برد که دانستن این‌که سیاست خارجی دونالد ترامپ به چه چیز شباهت خواهد داشت دشوار است. رئیس‌جمهوری جدید جزییات نیات خود را نه در اسناد مکتوب و نه در سخنرانی‌هایش بیان نکرده است. چند مصاحبه یا اظهاراتی در طول کارزار انتخاباتی و اخیراً، گزینش اعضای دستگاه مدیریتی او امکان می‌دهد که بتوان موضوع را کمی روشن‌تر دید. در این جستار طی دو محور به بررسی سیاست خارجی احتمالی آمریکا در دوره ترامپ می‌پردازم:
