سیّدمجتبی جلال‌زاده

منتشر شده در بخش فارسی خبرگزاری دولتی روسیه (اسپوتنیک) - 8 اردیبهشت

بازنشر: آرمانیان | نامه‌نیوز | مثلث آنلاین

در روز دوشنبه، 27 آوریل، روزنامه نیویورک تایمز نوشت؛ ایالات متحده تلاش می کند تا پیش نویس قطعنامه ای را برای حمایت از تحریم تسلیحاتی ایران براساس مفاد برنامه جامع اقدام مشترک که واشنگتن در سال 2018 از آن خارج شد را در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برساند.

مطابق با مفاد توافق برجام که در سال 2015 توسط پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان با ایران به امضا رسید، تهران می تواند در ماه اکتبر سلاح و تجهیزات نظامی را از تأمین کنندگان خارجی خریداری کند. دولت آمریکا قصد دارد از این امر جلوگیری کرده و سعی می‌کند اعضای شورای امنیت سازمان ملل را ترغیب کند که تحریم تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کنند و یا حتی تحریم های سختگیرانه تری علیه این کشور اعمال کنند.
در همین زمینه اسپوتنیک با مجتبی جلال زاده کارشناس مسائل بین‌الملل، سیاست آمریکا و سیاست خارجی ایران گفتگویی انجام داده که در ادامه می‌خوانید؛

منتشر شده در: بخش فارسی خبرگزاری دولتی روسیه (اسپوتنیک)

بازنشر: نامه نیوز، مثلث آنلاین

هواپیمای جنگنده ایالات متحده روز 29 دسامبر به پنج مقر نیروهای شبه‌نظامی شیعه در عراق و سوریه حمله کردند که در جریان آن چندین نفر کشته و مجروح شدند.

هدف این حملات شبه‌نظامیان کتائب حزب‌الله بوده که مورد حمایت ایران هستند. این گروه زیر چتر حشد الشعبی (بسیج مردمی) عراق فعالیت می‌کند. بنا به گزارشاتی در جریان این حملات 15 شبه نظامی از جمله چند فرمانده کشته شد‌ه‌اند.

نیروهای آمریکایی در پاسخ به حملات مکرر کتائب حزب‌الله به پایگاه‌های عراقی که مقر نیروهای ائتلاف هستند و تضعیف این نیروها، دست به حملات دفاعی زدند.

اسپوتنیک در خصوص حمله آمریکا به مواضع جریان «کتائب حزب الله» در عراق با  مجتبی جلال زاده، کارشناس در مسائل بین‌الملل و سیاست آمریکا و سیاست خارجی ایران به گفتگو نشست.

مجتبی جلال زاده در این خصوص گفت: «حملات شب گذشته ایالت متحده آمریکا به شبه‌نظامیان حشد الشعبی انجام شد که به عنوان بسیج مردمی عراق برای دفاع از سرزمین و تمامیت ارضی عراق در برابر جنایات و تجاوزکاری های «داعش» تشکیل شد، یعنی داعش که ماحصل سیاست های غلط آمریکا و راهبرد اشتباه این کشور در قبال سوریه و بشار اسد پدید آمده است.

منتشر شده در: بخش فارسی خبرگزاری دولتی روسیه (اسپوتنیک)

بازنشر در: مثلث آنلاین / اکو بورس / نامه نیوز

چنانچه رابرت لوینسون طی این سالها در دست ماموران اطلاعات ایران بود، قطعا در برنامه تبادل شهروندان زندانی میان آمریکا و ایران تغییر می کرد.

رابرت لوینسون مامور پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، در سال ۲۰۰۷ به گفته مقامات ایرانی در جزیره کیش ناپدید شد و هیچ اطلاعاتی از وضعیت وی وجود ندارد و تنها یک ویدئو و چند عکس از او منتشرشده که به گفته ماموران پلیس فدرال آمریکا (اف بی آی) هیچ نشانی از ربایندگان احتمالی وی در آن‌ها نیست. خانواده او معتقدند که لونیسون زنده است و هم اکنون ۶۹ سال دارد اما کارشناسان می گویند که وی در طول این سالها از دنیا رفته است.

 این در حالی است که مقامات ایران تاکید می‌کنند که هیچ نقشی در ناپدید شدن این مامور اف بی آی نداشته و اطلاعی از سرنوشت و وضعیت کنونی وی ندارند. در هفته گذشته بر اساس مقاله چاپ شده در روزنامه واشنگتن پست به قلم اندی خاواجا ماه تلاش های کمیساریای بین المللی آزادی مذهبی ایالات متحده جهت تعیین محل نگهداری مفقودین و فزندانیان شهروندان ایالات متحده آمریکا، مقامات ایران برای نخستین بار به طور لفظی تایید نمودند که پرونده رابرت لوینسون باز است ، اما در عین حال خبری از مکان وی ندارند.    

در این راستا خبرگزاری اسپوتنیک با آقای مجتبی جلال زاده کارشناس و تحلیلگر روابط بین الملل، در این خصوص به گفتگو نشسته است. 

منتشر شده در بخش فارسی خبرگزار دولتی روسیه (اسپوتنیک)

باز نشر در: نامه نیوز / مثلث آنلاین / عصر دیپلماسی / هابیلیان / مجله اینترنتی خواندنی‌ها

بر اساس سخنان آنگلا مرکل، نفوذ ایران و روسیه در سوریه بیش از هر چیز بیشتر می شود. زیرا هدف این دو کشور نابودی تروریسم است.

آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در مجلس آلمان (بوندستاگ) در دستور کار اجلاس اتحادیه اروپا گفت: وقتی من درباره پیامدهای ژئوپلیتیکی (عملیات ترکیه در سوریه) صحبت می کنم، باید به این واقعیت توجه کرد که بعد از خروج سربازان آمریکایی، نقش روسیه به همراه ایران در منطقه رشد چشمگیری داشته است. وی در این سخنرانی خود، حضور و نفوذ ایران و روسیه را در سوریه را بیشتر از پیش مهم دانست.

مجتبی جلال زاده پژوهشگر، کارشناس مسایل بین الملل و سیاست های آمریکا در تعامل با ایران در این خصوص با خبرگزاری اسپوتنیک گفتگو نمودند.

منتشر شده در: بخش فارسی خبرگزاری اسپوتنیک

بازنشر در: پایگاه خبری در حاشیه، اینتر نیوز

در سوال مربوط به اینکه آمریکا تا چه اندازه در جنگ روانی به راه انداخته پیروز خواهد بود، کارشناس دیگری از ایران شرح می دهد. 

مجتبی جلال زاده ، کارشناس و پژوهشگر مسائل بین الملل و سیاست آمریکا می گوید: 

بعد از خروج آمریکا از برجام، گزینه تهدید نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران و یا رودرویی ایران و ایالات متحده مطرح است. چند وقت پیش هم وزیر امور خارجه ایران محمد جواد ظریف به این موضوع اشاره کرده و آنرا ناشی از خواسته تیم بی (بولتون، بن سلمان، بن زاید و بی بی نتانیاهو) که بر تصمیمات دونالد ترامپ تاثیرگذارند.

منتشر شده در: بخش فارسی خبرگزاری دولتی روسیه (اسپوتنیک)

باز نشر در: سایت خبری تحلیلی بولتن نیوز، دکه

هشتم آوریل دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که واشنگتن، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را یک سازمان تروریستی خارجی می داند.

این خبر با واکنش های مختلفی از طرف سیاست مداران وکارشناسان مسائل سیاسی و بین المللی در جهان روبرو شد. 

برخی از کارشناسان آمریکایی بر این عقیده اند که تصمیم دولت آمریکا مبنی بر تروریستی خواند سپاه ، بخشی از آماده سازی برای ایجاد پایگاه حقوقی به منظور کاربرد نیروی نظامی علیه ایران است. 

جیسون بلازاکیس که یکی از کارکنان سابق وزارت خارجه آمریکااست در این خصوص گفت: « وارد کردن سپاه پاسداران در لیست سازمان های تروریستی به خودی خود اختیاراتی را به واشنگتن می دهد تا به هربهانه ای از نیروی نظامی استفاده کرده و این کارش را توجیه کند.»

از طرف دیگر با بررسی این اقدام ترامپ می توان آنرا از یکسو ادای دین به اسرائیل یعنی شریک استراتژیکی اش دانست و از سوی دیگر راه حلی برای ساکت کردن دیدگاه های مختلف در داخل کشور آمریکا که نه تنها ایران را حامی تروریسم ندانسته بلکه آن را کشوری می دانند که می خواهد سیاست مستقلی از آمریکا داشته باشد. 

مجتبی جلال زاده، کارشناس و پژوهشگر مسائل بین الملل و سیاست آمریکا این اقدام ترامپ را از دو بعد یعنی حقوقی و سیاسی برای اسپوتنیک شرح و تفصیل نمودند:

منتشر شده در: بخش فارسی خبرگزاری دولتی روسیه (اسپوتنیک)

بازنشر در: پایگاه جریان‌شناسی دیدبان، خبر 24، خبرگزاری آریا

افشای سناریوهای درگیری نظامی آمریکا علیه ایران در روزهای اخیر، بحث و گفت و گوهای زیادی را در بین سیاست مداران و تحلیل گران سیاسی برانگیخته است.

روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال به نقل از منابع خود اطلاع داد که در پاییز سال گذشته به دنبال حمله به سفارت آمریکا در بغداد که واشنگتن ، ایران را به آن متهم می کند، جان بولتون مشاور امنیت رئیس جمهور ایالات متحده از پنتاگون خواست که لیستی از سناریوهای پاسخ این حمله جمهوری اسلامی ایران را به کاخ سفید ارائه دهد. 

منابع وال استریت ژورنال پنهان نمی کنند که مجموعه ای از اقدامات نظامی توسط وزارت دفاع به مشاور امنیت ملی ایالات متحده ارائه شد. این منابع در پنتاگون از نگرانی های خود در خصوص روحیه تندرو جان بولتون در این زمینه گفته اند. اما آیا آمریکا واقعا خواستار درگیری نظامی با ایران است ، آن هم در اوضاع پرآشوب و نابسامان خاور میانه ؟ سناریوهای پنتاگون تا چه اندازه با واقعیت مطابقت دارند؟

سوالات دیگری نیز در این زمینه ذهن مخاطب آشنا به اوضاع را درگیر می کند. برای روشن شدن موضوع خبرنگار اسپوتنیک با آقای مجتبی جلال زاده، کارشناس و پژوهشگر مسائل بین الملل و سیاست آمریکا گفت و گویی انجام داده است:

منتشر شده در: نامه اتاق بازرگانی (ماهنامه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی جمهوری اسلامی ایران)، سال 88، شماره 116، شهریور و مهر 1397

وضعیت این روزهای اقتصاد ایران تعریف چندانی ندارد و بدتر از آن چشم‌انداز آینده است که چندان چشم امیدی نمی‌توان به آن داشت و ماه‌های پرتلاطمی در انتظار اقتصاد ایرانی است. اقتصادی که در گذشته، دولت، بیش از هر عاملی بر آن تأثیر داشت، امروز پدیده‌ای مهارناشدنی و خارج از سیاست‌های کلان دولتی شده است. عده‌ای آن را گام‌هایی به سوی ورشکستی می‌دانند و همان راهی را متصور هستند که پیش از ما ونزوئلا رفته است و برخی دیگر ریشه مشکلات را در بیماری هلندی که گریبان‌گیر اقتصاد شده است، جستجو می‌کنند. اما هرچه هست همه می‌دانند که حال اقتصاد خوب نیست و بیمارتر از سال‌های گذشته است؛ اما نه آن‌قدر بیمار که دیگر قطع امید کنیم؛ بلکه دوره‌ای که می‌بایست با تدابیر جدید و وسعت نظری کارکردگرایانه‌تری به دنبال راه حل برایش بود. از سوی دیگر با اعلام کناره‌گیری آمریکا از برجام توسط رئیس‌جمهوری آمریکا؛ شرکای اروپایی این توافق‌نامه ضمن اعلام مخالفت با اقدام آمریکا، اعلام کردند که در راستای خنثی‌سازی تحریم‌های آمریکا تلاش خواهند کرد؛ اندکی بعد سخن‌گوی اتحادیه اروپا اعلام کرد: قانون ضد تحریم اتحادیه اروپا را برای تحریم‌های آمریکا علیه ایران، به‌کار خواهد بست. رشد اقتصادی در ایران مبتنی بر رشد بخش نفتی بوده است؛ با خروج آمریکا از برجام و در حالی که هنوز تحریم‌های سه ماهه علیه ایران شروع نشده است، بسیاری از بنگاه‌های خصوصی خارجی این علامت را دریافت کرده‌اند که برای این‌که در لیست تحریم‌های دلاری آمریکا قرار نگیرند باید از ایران خارج شوند و به همین خاطر است که خروج شرکت‌های اروپایی مانند پژو و توتال از ایران شروع شده است. این اتفاق روی بخشی از سرمایه‌ گذاری‌های اقتصادی در ایران تاثیر منفی می‌گذارد. تلاش آمریکا برای تحقق تحریم‌های نفتی، مسدود کردن مبادلات ایران با شرکای نفتی‌ از جمله چین، کره جنوبی و ژاپن است. آمریکا می‌خواهد به جای نفت ایران، نفت عربستان سعودی و خودش را جایگزین کند که این مساله روی صادرات نفت و مشتقات آن تاثیر منفی گذاشته و در نهایت رشد اقتصادی ما را هم کاهش خواهد داد. با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های بانکی و پولی آنها احتمالا سعی خواهند کرد دسترسی ایران به دلار را محدود کنند تا از این طریق بتوانند ارزش ریال ایرانی را کاهش دهند؛ ریالی که حالا به دلیل حجم عظیم واردات بسیار به دلار وابسته شده است. خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵، اتحادیه اروپا و سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا را در برابر آزمون سختی قرار داده است. این‌که آیا اروپا حاضر خواهد شد منافع کلان شراکت با آمریکا را قربانی ماندن در برجام و به جان خریدن تحریم‌ها کند یا ملاحظات و دغدغه‌های امنیتی و حیثیت سیاسی اتحادیه، می‌طلبد تا اروپا هم‌چون تجربه ۱۹۹۶ و معافیت‌های تحریمی برای کوبا، راه مستقلی را در پیش بگیرد.

منتشر شده در جامعه خبری الف

طی دو هفته گذشته خبر آمد مبنی بر آن‌که «دادگاهی در آمریکا در حکمی غیابی و بدون ارائه مستندات، ایران را به پرداخت بیش از 6 میلیارد دلار به خانواده‌های قربانیان کشته‌شده در حملات تروریستی 11 سپتامبر ۲۰۰۱ محکوم کرد.» این نخستین بار نیست که دادگاه‌های داخلی آمریکا اجازه دستبرد به اموال بلوکه‌شده ایران را به بهانه‌های واهی صادر می‌کنند؛ اما چرا همچنان پرونده 11 سپتامبر برای ایران باز است؟ چرا دولت واکنشی درخور توجه نشان نداده است؟

روابط ایران و آمریکا طی دهه‌های گذشته همواره برآیندی از دشمنی و خصومت بوده است. خصومتی که ماحصل تزاید بدبینی و سوءتفاهمات فزاینده در روابط ایران پس از انقلاب اسلامی با ایالات‌متحده است. در تازه‌ترین اقدام خصمانه آمریکا علیه ایران، دادگاهی فدرال در آمریکا حکم به پرداخت غرامت از سوی ایران به بازماندگان و خانواده‌های قربانیان حادثه یازده سپتامبر ۲۰۰۱-حمله به مرکز تجارت جهانی در شهر نیویورک و پنتاگون- داده است. حکمی که اگرچه در بستر مسائل حقوق بین‌الملل قابل کنکاش و در خصوص نافذ بودن صلاحیت دادگاه فدرال آن هم بدون ارائه مدارک مستندی درباره ادعای دخالت ایران در حادثه ۱۱ سپتامبر قابل تامل است و جای بحث فراوان دارد اما نکته حائز اهمیت از بعد سیاسی آن هم در زمان اکنون و فضای پسا برجامی و خروج آمریکا از برجام است؛ به عبارت دیگر با نادیده گرفتن جنبه حقوقی این حکم، به واکاوی جنبه‌های سیاسی و پیامدهای آن می‌پردازم.

ترامپ و بازنگری در برجام

رئیس‌جمهور به دنبال رای کنگره برای فرار به جلو است

🔺هفته‌نامه خبری - تحلیلی مثلث، شماره سیصد و پنجاه و دو، 2 اردیبهشت 1396

کنفرانس امنیتی مونیخ

🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 348، 3 اسفند 1395

همایش امنیتی مونیخ (Munich Security Conference (MSC)‎) کنفرانسی است در دست بخش خصوصی که در زمینه سیاست‌های امنیت جهانی فعالیت میکند. این همایش هرساله در ماه فوریه در هتل بایریشر هوف در مونیخ آلمان برگزار می‌شود. در کنفرانس مونیخ تصمیمی گرفته نمی‌شود و صرفاً ویژه اظهار نظر، رایزنی و دیدارهای سیاسی است. در این کنفرانس هر سال به‌طور ویژه به یک موضوع مهم امنیت بین‌المللی پرداخته می‌شود. کنفرانس مونیخ به یکی از مجامع بین‌المللی مهم در عرصه امنیت جهانی تبدیل شده‌است و به دلیل تشابه کمی و کیفی و بازتاب‌های آن با مجمع جهانی اقتصاد، به داوس امنیتی نیز شهرت دارد.

سیاست خارجی، سه سال بعد!

(نگاهی به سیاست خارجی دولت یازدهم و جایگاه آمریکا در آن)

🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 345، 16 بهمن 1395

🔹دریافت فایل (PDF)

شعار «نه شرقی نه غربی» به‌عنوان دکترین اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌آید. این مفهوم به‌معنای نفی رابطه و گسترش همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بر اساس اصل احترام متقابل و برابری حاکمیت دولت‌ها نیست؛ بلکه صرفاً نفی کننده سلطه‌پذیری و بی‌ارادگی در برابر قدرت‌های امپریالستی شرقی و غربی است. بر همین اساس ایجاد روابط سازنده سیاسی بین جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای دنیا امری مسبوق به سابقه و همواره در جریان به‌شمار می‌آید که در طول تاریخ پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با فراز و نشیب‌ها و تغییراتی تاکتیکی و تکنیکی همراه بوده است. اما در این بین آمریکا جایگاهی خاص را به خود تخصیص داده است. خاص بودن این جایگاه الزاماً به معنای سودمند بودن یا سهل بودن برقراری ارتباط نیست؛ بلکه دقیقاً برعکس آن منظور است. روابط جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در بستر تاریخ سی و نه ساله گذشته همواره بر پایه تنش و دشمنی استوار بوده است که موجب گردیده علاوه بر ایجاد حساسیت در برقراری رابطه، نوعی نگاهی سلبی پذیرفته شده به آن نیز مورد قبول عام قرار گیرد. رهبر معظم انقلاب، اگرچه اولاً نسبت به برقراری روابط عادلانه و دوستانه و ثانیاً گسترش روابط مبتنی بر احترام متقابل و عزت ملّی با کشورهای دنیا رویکردی مثبت داشته‌اند و آن‌را نفی ننموده‌اند اما در مورد آمریکا استثناء قائل می‌شوند و آن‌را ناشدنی و مضر می‌دانند. این رویکرد نه حاصل سلیقه شخصی و نوعی نگاه خاص باشد بلکه برآمده از عینتی تاریخی است. طی دوران گذشته، برقراری روابط دیپلماتیک با آمریکا محتاطانه بررسی و گاهی هم عملیاتی شده است. شاهد مثال‌هایی که گاهاً تکذیب شده یا به واسطه محرمانه بودن فرای زمان انجام، آشکار شده‌اند. به هر تقدیر این روابط پرتنش و ادبیات غیردوستانه به دولت یازدهم رسیده است. در این جستار به بررسی سیاست خارجی دولت یازدهم و دستاورد آن در قبال آمریکا می‌پردازم تا با نگاهی عین رُسته به مفاهیم ذهن رُسته حاکم بر ادبیات میان ایران و آمریکا بپردازم.

خلیج فارس و معمای امنیت

(در آب‌راه استراتژیک چه می‌گذرد؟)

🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 344، 9 بهمن 1395

🔹دریافت فایل (PDF)

در جهان کنونی و نظم در حال گذار روابط بین‌الملل، موضوع «امنیت» به‌عنوان چالشی جدی که همواره در جریان است و پیش روی دولت هاست مطرح می‌باشد. منطقه خلیج فارس نیز از این معمای امنیت مستثناء نمی‌باشد و حساسیت‌های ژئوپولیتیکی، تعارض‌های هویتی، منافع متعارض، راهبردهای اتحاد و ائتلاف با قدرت‌های خارجی و در نهایت، دیگر سازی (Other) در سیاست خارجی موجب واگرایی بین کشورهای حاشیه خلیج فارس گردیده است که ثمره آن‌را می‌توان در عدم دست‌یابی به ساز و کار امنیتی مورد قبول عام کشورهای این منطقه دانست. شاید بتوان از بازیگران فرامنطقه‌ای همچون بریتانیا که پایگاه نظامی در بحرین تأسیس کرده و ناوگان دریایی‌اش در آن‌جا مستقر شده، یا فرانسه که بزرگ‌ترین مشتری سلاح‌هایش، عربستان شده است، یا پیمان نظامی «ناتو» که همین هفته پیش دفتر منطقه‌ای خود در خلیج فارس را در کویت تأسیس کرد و نمونه‌هایی نظیر این موارد را که شاهد هستیم، سود جویان این واگرایی و عدم تحقق الگوی امنیتی مناسب در خلیج فارس بدانیم. در ادامه تنها به چهار عامل از عوامل تهدید کننده امنیت در خلیج فارس می‌پردازم:

دیدن جهان از نگاه دونالد ترامپ

(بررسی سیاست خارجی آینده آمریکا در دوره ترامپ)

🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 343، 2 بهمن 1395

🔹دریافت فایل (PDF)

بیستم ژانویه (1 بهمن) ترامپ در حالی وارد کارخ ریاست جمهوری آمریکا می‌شود و بر مسند قدرت تکیه می‌زند که علاوه بر مخالف‌های درونی در ایالات متحده، صحنه بین‌الملل نیز روی آرام و خوشی به ترامپ نشان نداده است. چالش‌های پیشِ روی رئیس‌جمهور تازه آمریکا، حکایت از روزهای پر فراز و نشیب آینده دارد. «آمریکا در درجه اول» شعاری است که در ماه‌های اخیر ورد زبان چهل و پنجمین رئیس جمهوری  این کشور بوده است. این شعار بیان‌گر این است که سیاست خارجی رئیس‌جمهوری جدید چگونه خواهد بود و دیدگاه‌های سیاست خارجی ترامپ به چه سمت و سویی سوق پیدا می‌کند. اما این نکته را نبایستی از خاطر برد که دانستن این‌که سیاست خارجی دونالد ترامپ به چه چیز شباهت خواهد داشت دشوار است. رئیس‌جمهوری جدید جزییات نیات خود را نه در اسناد مکتوب و نه در سخنرانی‌هایش بیان نکرده است. چند مصاحبه یا اظهاراتی در طول کارزار انتخاباتی و اخیراً، گزینش اعضای دستگاه مدیریتی او امکان می‌دهد که بتوان موضوع را کمی روشن‌تر دید. در این جستار طی دو محور به بررسی سیاست خارجی احتمالی آمریکا در دوره ترامپ می‌پردازم: