ترامپ و چالش نقش

منتشر شده در: روزنامه شرق | شماره ۲۸۵۷ - یکشنبه ۱۷ اردیبهشت 1396

بازنشر در: رصد، بانک اطلاعات نشریات کشور،

ساختار قدرت در ایالات متحده آمریکا بر مبنای «تفکیک قوا» در عالی‌ترین شکل خود در سپهر عملیاتی سیاست این کشور به مرحله اجرا درآمده ‌است. به این معنا که علاوه بر استقلال قوای سه‌گانه، ایالت‌های ٥٠ گانه نیز دارای قدرتی در حدود سطح ملی و فدرال هستند که توان اجرائی و قضائی در چارچوب ساختار و قانون در قبال دستورات اجرائی دولت فدرال را دارند. این ساختار سیاسی باوجود آنکه قدرت بسیاری را به رئیس‌جمهور واگذار می‌کند و در بسیاری از موارد وی را در جایگاه تنها تصمیم‌گیرنده قرار می‌دهد، اما به‌شدت رویکرد سیستمی دارد و فرد را در چارچوب نقش و ساختار، محدود و قابل‌کنترل می‌کند. «فرد» به‌عنوان کنشگر اصلی در فرایندهای تصمیم‌گیری نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کند و قدرت تصمیم‌گیری کلانی را داراست، اما این توانایی و امر سیاسی در قالب سیاست بوروکراتیک آمریکا و در چارچوب ارزش‌ها و منافع این کشور تعریف می‌شود و «ساختار سیاسی» و سایر قوا به‌طور سیستمی بر این چرخه نظارت و کنترل دارند.

ترامپ و بازنگری در برجام

رئیس‌جمهور به دنبال رای کنگره برای فرار به جلو است

🔺هفته‌نامه خبری - تحلیلی مثلث، شماره سیصد و پنجاه و دو، 2 اردیبهشت 1396

کنفرانس امنیتی مونیخ

🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 348، 3 اسفند 1395

همایش امنیتی مونیخ (Munich Security Conference (MSC)‎) کنفرانسی است در دست بخش خصوصی که در زمینه سیاست‌های امنیت جهانی فعالیت میکند. این همایش هرساله در ماه فوریه در هتل بایریشر هوف در مونیخ آلمان برگزار می‌شود. در کنفرانس مونیخ تصمیمی گرفته نمی‌شود و صرفاً ویژه اظهار نظر، رایزنی و دیدارهای سیاسی است. در این کنفرانس هر سال به‌طور ویژه به یک موضوع مهم امنیت بین‌المللی پرداخته می‌شود. کنفرانس مونیخ به یکی از مجامع بین‌المللی مهم در عرصه امنیت جهانی تبدیل شده‌است و به دلیل تشابه کمی و کیفی و بازتاب‌های آن با مجمع جهانی اقتصاد، به داوس امنیتی نیز شهرت دارد.

پایان مشاور روسیه دوست

جایگاه عربستان در سیاست خارجی ترامپ

منتشر شده در: 🔺هفته‌نامه مثلث، سال 6، شماره 346، 23 بهمن 1395

عربستان سعودی طی نیم قرن اخیر همواره جایگاهی برجسته در سیاست خارجی خاورمیانه‌ای ایالات متحده آمریکا داشته است. جایگاهی که به‌واسطه موقعیت ژئوپولیتیکی، ذخایر نفت، موقعیت مذهبی در بین کشورهای اسلامی و شماری موارد دیگر، برای این کشور به دست آمده است. اگرچه در طول تاریخ این روابط با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده است و گاهی فاصله گرفتن دو کشور از یک‌دیگر را شاهد هستیم اما بر اساس واقعیت‌های تاریخی، حمایت‌های آمریکا و نادیده گرفتن شعار ارزش‌های آمریکایی در مورد عربستان به اثبات رسیده است و در عوض، عربستان نیز به‌عنوان تضمین کننده منافع و تسهیل کننده بازیگری آمریکا در منطقه نقش خود را به خوبی ایفا کرده است. اگرچه در دوره باراک اوباما شکاف میان این کشور زیاد شد اما روند همکاری قطع نشد و اکنون با روی کارآمدن دونالد ترامپ، این روابط ادامه‌دار خواهد بود اما با مختصاتی جدید.

دیدن جهان از نگاه دونالد ترامپ

(بررسی سیاست خارجی آینده آمریکا در دوره ترامپ)

🔺هفته‌نامه خبری تحلیلی مثلث، سال 6، شماره 343، 2 بهمن 1395

🔹دریافت فایل (PDF)

بیستم ژانویه (1 بهمن) ترامپ در حالی وارد کارخ ریاست جمهوری آمریکا می‌شود و بر مسند قدرت تکیه می‌زند که علاوه بر مخالف‌های درونی در ایالات متحده، صحنه بین‌الملل نیز روی آرام و خوشی به ترامپ نشان نداده است. چالش‌های پیشِ روی رئیس‌جمهور تازه آمریکا، حکایت از روزهای پر فراز و نشیب آینده دارد. «آمریکا در درجه اول» شعاری است که در ماه‌های اخیر ورد زبان چهل و پنجمین رئیس جمهوری  این کشور بوده است. این شعار بیان‌گر این است که سیاست خارجی رئیس‌جمهوری جدید چگونه خواهد بود و دیدگاه‌های سیاست خارجی ترامپ به چه سمت و سویی سوق پیدا می‌کند. اما این نکته را نبایستی از خاطر برد که دانستن این‌که سیاست خارجی دونالد ترامپ به چه چیز شباهت خواهد داشت دشوار است. رئیس‌جمهوری جدید جزییات نیات خود را نه در اسناد مکتوب و نه در سخنرانی‌هایش بیان نکرده است. چند مصاحبه یا اظهاراتی در طول کارزار انتخاباتی و اخیراً، گزینش اعضای دستگاه مدیریتی او امکان می‌دهد که بتوان موضوع را کمی روشن‌تر دید. در این جستار طی دو محور به بررسی سیاست خارجی احتمالی آمریکا در دوره ترامپ می‌پردازم:

🔺 هفته‌نامه مثلث؛ شماره 337، 20 آذر 1395

بازنشر: ایرنا مقاله

------------------------------------------------------------

مقدمه

با تصویب قانون تحریمی ایران (Iran Sanction Act of 1996) موسوم به داماتو در ایالات متحده آمریکا، صداهای بلندی را در ایران مبنی بر نقض برجام به گوش می‌رساند. واقعیت آن است که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سندی چند لایه است. لایه‌هایی که موجب دربرگرفتن ابعاد حقوقی، سیاسی و فنی می‌شود و ماهیت پیچیده این توافق‌نامه را موجب می‌گردد؛ پیچیدگی‌ای که تکثر و قدرت بازیگران آن، مهم‌ترین دلیل برای انسجام آتی آن‌را می‌تواند موجب می‌گردد. در این جستار به بررسی این موارد می‌پردازیم که: نخست آیا تصویب این قانون یک‌سویه و خارج از منطق در آمریکا، نقض برجام محسوب می‌شود یا خیر؟ دیگر آن‌که آیا این قانون می‌تواند کمکی به شعار انتخاباتی ترامپ مبنی بر پاره کردن برجام نماید؟ در پاسخ به این دو پرسش، آن‌چه حائز اهمیت است اعتبار حقوقی این سند بین‌المللی است.

منتشر شده در: خبرگزاری خبرآنلاین، 16 آذر 1395
بازنشر در: اندیشکده روابط بین‌الملل، آکا نیوز،

----------------------------------------

مقدمه

اردیبهشت‌ماه سال جاری بود که دونالد ترامپ، نامزد ریاست جمهوری وقت در آمریکا در کلامی تند و تهی از خرد سیاسی از «پاره کردن برجام» سخن به‌میان آورد. مواضع تند حزب جمهوری‌خواه و جناح راست آمریکا علیه توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نه تازگی دارد و نه موجب تعجب در مخاطب می‌شود. اما آن‌چه اکنون این مخالفت و نامیدن توافق بد بر روی برجام را مهم کرده و موجب شده تا سیاست‌مداران چه در داخل آمریکا (عموماً از حزب دموکرات) و چه در خارج از آمریکا (خصوصاً اروپای غربی) طی هفته‌های گذشته علیه هراقدامی که توسط آمریکا صورت پذیرد و این توافق را از بین برد، موضع‌گیری کنند، تغییر نقش دونالد ترامپ از یک نامزد و رقیب انتخاباتی به شخصیت حقوقی و صاحب نقش در آمریکا به‌عنوان چهل و پنجمین رئیس‌جمهور این کشور است. اکنون دیگر تهدید زایل کردن و از بین بردن هر سند حقوقی و هر تعهد بین‌المللی در حیطه اختیارات ترامپ قراردارد و باید بیش از پیش احساس عدم اطمینان از رفتار آینده این جمهوری‌خواه تازه‌راه‌یافته به کاخ سفید را داشت. این نوع اظهارات ترامپ برجام را بیش از پیش، شکننده کرده و مسیر توافق هسته‌ای ایران را با چالش‌ها و موانع زیادی روبرو گردانیده است. اما  پرسش مطرح این است که آیا ترامپ توانایی پاره کردن برجام و فسخ این سند سیاسی و حقوقی را دارد یا خیر؟ اگر پاسخی کوتاه و سریع بخواهیم، باید به صراحت گفت: «بله»! اما پرسش اساسی اینجاست که آیا ترامپ این اختیار را مورد استفاده قرار خواهد داد؟ و آیا آنچه تا کنون بیان کرده است، توان عملیاتی کردنش را دارد یا خیر؟ در این جستار به بررسی انگاره‌هایی می‌پردازیم که تصمیم رئیس‌جمهور آینده آمریکا را برای ملغی کردن برجام تحت الشعاع قرار می‌دهد.