سیّدمجتبی جلال‌زاده

منتشر شده در: خبرگزاری خبرآنلاین، 16 آذر 1395
بازنشر در: اندیشکده روابط بین‌الملل، آکا نیوز،

----------------------------------------

مقدمه

اردیبهشت‌ماه سال جاری بود که دونالد ترامپ، نامزد ریاست جمهوری وقت در آمریکا در کلامی تند و تهی از خرد سیاسی از «پاره کردن برجام» سخن به‌میان آورد. مواضع تند حزب جمهوری‌خواه و جناح راست آمریکا علیه توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نه تازگی دارد و نه موجب تعجب در مخاطب می‌شود. اما آن‌چه اکنون این مخالفت و نامیدن توافق بد بر روی برجام را مهم کرده و موجب شده تا سیاست‌مداران چه در داخل آمریکا (عموماً از حزب دموکرات) و چه در خارج از آمریکا (خصوصاً اروپای غربی) طی هفته‌های گذشته علیه هراقدامی که توسط آمریکا صورت پذیرد و این توافق را از بین برد، موضع‌گیری کنند، تغییر نقش دونالد ترامپ از یک نامزد و رقیب انتخاباتی به شخصیت حقوقی و صاحب نقش در آمریکا به‌عنوان چهل و پنجمین رئیس‌جمهور این کشور است. اکنون دیگر تهدید زایل کردن و از بین بردن هر سند حقوقی و هر تعهد بین‌المللی در حیطه اختیارات ترامپ قراردارد و باید بیش از پیش احساس عدم اطمینان از رفتار آینده این جمهوری‌خواه تازه‌راه‌یافته به کاخ سفید را داشت. این نوع اظهارات ترامپ برجام را بیش از پیش، شکننده کرده و مسیر توافق هسته‌ای ایران را با چالش‌ها و موانع زیادی روبرو گردانیده است. اما  پرسش مطرح این است که آیا ترامپ توانایی پاره کردن برجام و فسخ این سند سیاسی و حقوقی را دارد یا خیر؟ اگر پاسخی کوتاه و سریع بخواهیم، باید به صراحت گفت: «بله»! اما پرسش اساسی اینجاست که آیا ترامپ این اختیار را مورد استفاده قرار خواهد داد؟ و آیا آنچه تا کنون بیان کرده است، توان عملیاتی کردنش را دارد یا خیر؟ در این جستار به بررسی انگاره‌هایی می‌پردازیم که تصمیم رئیس‌جمهور آینده آمریکا را برای ملغی کردن برجام تحت الشعاع قرار می‌دهد.

یادداشت اختصاصی برای باشگاه دانش‌وران روابط بین‌الملل، 13 آذر 1395

Club of International Relations Scholars (CIRS)

دانلود این یادداشت به صورت PDF

----------------------------------

مقدمه

برنامه جامع اقدام مشترک[1] یا همان «برجام» را بایستی در شرایط و بافت موقعیتی خاص زمان و زمانه خودش مورد بررسی و تحلیل قرارگیرد. اما فراتر از آن حتی اگر آیندگان از آن به‌عنوان یک معاهده نافرجام یادکنند؛ باز هم از ابعاد بین‌المللی و تاریخی آن نمی‌کاهد. این سخن بدان معناست که صرف انجام توافق با تمام آن‌چه که از ابعاد آن می‌دانیم، خود به تنهایی دست‌آوردی شگرف و بی‌بدیل در تاریخ روابط بین‌الملل جدید به شمار می‌آید. اما اکنون روند ادامه حیات این مهم به‌واسطه عمل‌کرد یکی از طرفین دچار نقصان شده است. آن‌چه که در گام اول به ذهن خطور می‌کند، فسخ و ملغی‌کردن این سند تاریخی نخواهد بود و بایستی به‌دنبال راه‌کار بود، به‌جای آن‌که زمین بازی را ترک کرده و به غار تنهایی خود بازگردیم. از خاطر نخواهیم برد که برجام سندی چند لایه است. لایه‌هایی که هم از حیث ماهیت (حقوقی، سیاسی، فنی)، هم از حیث شکل و هم از حیث بازیگران دارای تکثر و پیچیدگی‌های خاص خود می‌باشد.

موضوع: بررسی تصویب قانون منع فروش هواپیما به ایران توسط کنگره آمریکا و تأثیر آن بر برجام

خبرگزاری اسپوتنیک (روسیه)، 14/07/2016، (24/04/1395)

لینک منبع:

لینک بخش فارسی

لینک بخش جهانی

دریافت فایل:

قسمت اول، 3MB

قسمت دوم، 2MB

منتشر شده در: مجله دانشجویی آوای بیدار، فروردین 1395 - انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی، قم

-----------------------------------------------------

آقای سیّدمجتبی جلال­زاده از جمله فارغ التحصیلان در مقطع کارشناسی علوم سیاسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم است که به عنوان تحلیل­گر مسائل بین­المللی وارد حوزه رسانه شده است و تحلیل­ها و مصاحبه­های وی را می­توان در رسانه­هایی نظیر رادیو صدای امید و پایگاه­های خبری – تحلیلی: فرارو، خبرآنلاین و شفقنا، خواند و یا شنید. این روزها او سرگرم نگارش پایان­نامه کارشناسی ارشد خود است. در خلال دیداری نوروزی با جلال­زاده به گفت و گویی کوتاه پیرامون برجام پرداختم که در زیر آن را می­خوانید. همچنین قبل از شروع سوالات از خاطرات خوش دوران دانشجویی­اش در قم گفت و تقریباً از احوال تک تک اساتید گروه علوم سیاسی، جویا شد.