سیّدمجتبی جلال‌زاده

منتشر شده در بخش فارسی خبرگزار دولتی روسیه (اسپوتنیک)

باز نشر در: نامه نیوز / مثلث آنلاین / عصر دیپلماسی / هابیلیان / مجله اینترنتی خواندنی‌ها

بر اساس سخنان آنگلا مرکل، نفوذ ایران و روسیه در سوریه بیش از هر چیز بیشتر می شود. زیرا هدف این دو کشور نابودی تروریسم است.

آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در مجلس آلمان (بوندستاگ) در دستور کار اجلاس اتحادیه اروپا گفت: وقتی من درباره پیامدهای ژئوپلیتیکی (عملیات ترکیه در سوریه) صحبت می کنم، باید به این واقعیت توجه کرد که بعد از خروج سربازان آمریکایی، نقش روسیه به همراه ایران در منطقه رشد چشمگیری داشته است. وی در این سخنرانی خود، حضور و نفوذ ایران و روسیه را در سوریه را بیشتر از پیش مهم دانست.

مجتبی جلال زاده پژوهشگر، کارشناس مسایل بین الملل و سیاست های آمریکا در تعامل با ایران در این خصوص با خبرگزاری اسپوتنیک گفتگو نمودند.

آیا سخنان مرکل بدان معناست که اروپایی ها ، برخلاف ادعاهای ایالات متحده مبنی بر اینکه ایران "همدست تروریسم" است ، از نقش ایران به عنوان واسطه گر درگیری ها و مبارز اصلی علیه تروریسم ، قدردانی کرده است؟

در سال 2011 آنچه که در سوریه رخ داد به دنبال وقایع بهار عربی بود، این وقایع از کشور تونس شروع شد و به کشور سوریه رسید. اما این وقایع در کشور سوریه متمایز بود، زیرا ریشه این ناآرامی ها و ادامه آن در مصر و تونس فرق داشت. سه گروه از کشورهای خارجی در سوریه دارای منافعی داشتند، گروه اول ایران و روسیه و همچنین کشورهای غربی و به رهبری آمریکا و همچنین شبه نظامیان در سوریه دارای نقش بزرگی بودند.

در واقع می توان گفت که ایالت متحده و ایران، همواره دارای چالش های بسیاری در روابط خود داشته اند، و هر دو نگاهی متفاوت به تروریسم بین الملل دارند. به عنوان مثال ایران برخی گروه ها را به عنوان تروریست نمی بیند، در حالی که آمریکا هر بخشی را که بر خلاف منافع واشنگتن حرکت کند را "تروریسم" می داند.

موضوع سوریه نیز از این قاعده مستثنی نیست، حضور مستشاری و نظامی ایران در سوریه به عنوان یکی از کشورهای مهم در خاورمیانه و یکی از کشورهایی که دارای منافع راهبردی و بلند مدت است، با هدف عزم در نابودی داعش است.

در واقع می توان گفت پس از از بین رفتن و ضعیف شدن داعش در سوریه، یکی از کشورهایی که مورد ستایش قرار گرفت، جمهوری اسلامی ایران بود که با سایر هم پیمانان خود من جمله روسیه توانستند داعش را شکست دهند. این موضوع خوشایند آمریکایی ها نبود، برای امریکایی هایی که سالهای سال ادعای مبارزه با تروریست داشتند.

اما واقعیت این است که نقش کلیدی ایران در مبارزه با تروریسم و داعش بسیار مشخص است. ایران در جغرافیای خاورمیانه است و دارای منافع زیادی در این منطقه است.

اما آنچه که خانم مرکل بیان کرده است، یک واقعیت انکارناپذیر است. یک واقعیتی است که اروپایی ها برخلاف آمریکایی ها، خاورمیانه را مرزهای خود می دانند و ایران را نه به عنوان کشور مرکز شرارت بلکه به عنوان یک بازیگر مطرح در خاورمیانه می بینند، هر چند که در برخی موارد دیگر، کشورهای اروپایی پیرو سیاست های آمریکا هستند.

آیا اروپایی ها، نقش روسیه را نیز در حل بحران سوریه مثبت می بینند؟

حضور روسیه در سوریه پیام مشخصی برای آمریکایی ها و اروپایی ها دارد، اینکه آمریکایی ها نمی توانند در آینده به کوئن مثبتی در خاورمیانه برسند و آمریکا در سوریه نمی تواند به منافع خود همانند جنگ در افغانستان برسد.

اما حضور روسیه در منطقه خاورمیانه متفاوت است. و نگاه ها به حضور روسیه در این منطقه مثبت و متفاوت است. حضور روسیه در سوریه به عنوان یک قدرت بزرگ در جهان مطرح است، اگر چه با مخالفت آمریکا و اتحادیه اروپا مواجه شده است، اما همچنان ما و سوریه خواهان بازیگری و حضور روسیه در این منطقه هستیم.

نکات مطرح شده در این مقاله، نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده بوده و الزاماً عقاید هیئت تحریریه اسپوتنیک را بازتاب نمی دهد.